Rủi ro và rủi ro tài chính

Rủi ro là gì? Cho đến nay chưa có được định nghĩa thống nhất. Các trường phái khác nhau, các tác giả khác nhau đưa ra những định nghĩa về rủi ro khác nhau. Những định nghĩa này rất đa dạng, phong phú. Có trường phái cho rằng; Rủi ro là sự không may, sự tổn thất mất mát nguy hiểm... Ví dụ: Theo từ điển tiếng việt do trung tâm từ điển học Hà nội xuất bản năm 1995 thì Rủi ro là điều không lành, không tốt, bất ngờ xảy đến hoặc theo Giáo sư Nguyễn Lân thì rủi ro (Đồng nghĩa với rủi) là sự không may.

Còn trong lĩnh vực kinh doanh, tác giả Hồ Diệu định nghĩa: rủi ro là sự tổn thất về tài sản hay là sự giảm sút lợi nhuận thực tế so với lợi nhuận dự kiến hoặc rủi ro là những bất trắc ngoài ý muốn xảy ra trong quá trình sản xuất kinh doanh, tác động xấu đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp, còn có trường phái thì cho rằng: Rủi ro là sự bất trắc có thể đo lường được hoặc rủi ro là tổng hợp những ngẫu nhiên có thể đo lường bằng xác suất.

Xã hội loài người càng phát triển, hoạt động của con người ngày càng đa dạng, phong phú và phức tạp, thì rủi ro cho con người ngày càng nhiều và đa dạng. Rủi ro có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, bất kì ở đâu và bất kì ở hoạt động nào của con người, từ chọn bạn, chọn nghề... của các cá nhân đến chọn ngành nghề kinh doanh, lĩnh vực kinh doanh... của các doanh nghiệp. Rủi ro vừa mang tính tiêu cực, nó mang đến những tổn thất, mất mát, nguy hiểm cho con người, vừa mang tính tích cực vì nó cùng có thể mang đến những cơ hội.

Loại rủi ro chỉ mang đến những thiệt hại, tổn thất, nguy hiểm, như: bão lụt. hoả hoạn, động đất, tai nạn lao động... Loại rủi ro này làm phát sinh một khoản chi phí, nên phải có biện pháp phòng tránh, hạn chế. Người ta gọi loại rủi ro này là rủi ro thuần tuý.

Loại rủi ro mà trong đó, những cơ hội tạo ra thuận lợi gắn với nguy cơ gây ra tổn thất, người ta gọi là rủi ro suy đoán, là rủi ro mang tính đầu cơ. Loại rủi ro này là lý do tồn tại của doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp đểu bị buộc phải chấp nhận ít nhất một rủi ro mang tính đầu cơ, ngay khi họ đăng ký kinh doanh và hy vọng có lãi, mặc dù biết rõ là cùng có thể bị lỗ.

Như vậy, rủi ro có thể xuất hiện bất kì ở đâu, khi nào và bất kì ở hoạt động nào của con người, trong hoạt động kinh doanh ở các doanh nghiệp cũng có thể gặp rủi ro.

Vậy, rủi ro trong doanh nghiệp là gì? Rủi ro trong doanh nghiệp là sự bất trắc, sự không ổn định của kết quả kinh doanh có thể đo lường được, có thể đưa đến những tổn thất, mất mát, thiệt hại hoặc làm mất đi những cơ hội sinh lời, nhưng nó cũng có thể đưa đến những lợi ích, những cơ hội thuận lợi trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm nhiều loại khác nhau như: hoạt động đầu tư, hoạt động sản xuất kinh doanh, hoạt động tài chính. Mỗi loại hoạt động có đặc điểm riêng, xuất hiện những rủi ro riêng.

Vậy, rủi ro tài chính là gì? Trước hết, nó cùng là sự bất trắc, sự không ổn định có thể đo lường được, có thể đưa đến những tổn thất, mất mát thiệt hại hoặc làm mất đi những cơ hội sinh lời, nhưng cũng có thể đưa đến những lợi ích, những cơ hội thuận lợi trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, nhưng rủi ro này gắn liền với hoạt động tài chính và mức độ sử dụng nợ của doanh nghiệp, nghĩa là gắn liền với cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp.

Nếu như rủi ro tài chính gắn liền với hoạt động tài chính, với mức độ sử dụng nợ và cơ cấu nguồn vốn của doanh nghiệp thì rủi ro kinh doanh gắn liền với sự bất ổn của hoạt động kinh doanh, phụ thuộc vào sự phân bổ giữa chi phí biến đổi và chi phí cố định.

Xã hội loài người càng phát triển, hoạt động của con người ngày càng đa dạng, phong phú và phức tạp thì rủi ro xảy ra cho con người cũng ngày càng đa dạng phức tạp. Con người cùng quan tâm nhiều đến việc nghiên cứu rủi ro, nhận dạng, đo lường rủi ro, nhằm tìm ra những biện pháp phòng ngừa, hạn chế những rủi ro tiêu cực, đón nhận được những cơ hội thuận lợi, mang lại kết quả tốt đẹp cho tương lai.